anabilim dalı - jeodezi

Geleneksel olarak jeodezi; üç boyutlu ve zaman değişkenli uzayda, çekim alanı ile birlikte, yeryuvarının ve öteki gökcisimlerinin ölçülmesi için üç boyutlu koordinat sistemlerinin tanımlanması ile bu koordinat sistemleriyle jeodezik ağların tasarlanması, ölçülmesi ve haritaya aktarılması ile uğraşan bilim dalıdır. Yüzey esas olarak, Dünya'nın yerçekimi alanı tarafından şekillendirildiğinden, jeodezinin klasik tanımı Dünya'nın yerçekimi potansiyelini de içerir. Jeodezinin temel görevlerinin yanı sıra günümüzde jeodezi, yerin gravite alanının belirlenmesi ve bu alanda zamanla oluşabilecek değişimlerin izlenmesi, ortalama yer elipsoidinin ve yapay uydu yörüngelerinin belirlenmesi, jeodezik yüksekliklerin belirlenmesi, deniz seviyesinin yükselmesi, gelgitler, kıtasal buz kütlelerinin erimesi, küresel su dolaşımındaki değişiklikler ve Dünya sistemindeki jeofizik süreçlerin konumsal ve zamansal modellerini sağlar. Sonuç olarak jeodezi, ölçüm sistemlerinden jeofiziksel süreçlerin araştırılmasına kadar geniş bir yelpazede modern jeodezik faaliyetleri kapsar.

Jeodezinin bu amaçlarına yönelik olarak bölümümüz Jeodezi anabilim dalında;

  1. Çeşitli meteorolojik olaylar ve bunların iklimsel süreçlere etkilerini araştırmak amacıyla;
  • Uydu tekniklerine bağlı ölçüm sistemlerinin kullanılması
  • Çeşitli makine öğrenimi algoritmaları ile modelleme ve tahmin çalışmalarının yapılması,
  • Farklı jeodezik ve meteorolojik parametrelere ait zaman serilerinin modern yöntemlerle analiz edilmesi

üzerine farklı araştırmalar yapılmaktadır. Bu yönde anabilim dalımızdaki güncel araştırma konuları;

  • Yer tabanlı GNSS uzaktan algılama sistemi olan GNSS meteorolojisi ve uydu tabanlı GNSS uzaktan algılama sistemi olan GNSS radyo oskültasyon sistemi ile atmosferik su buharının hesabı,
  • GNSS reflektometrisi tekniği ile deniz seviyesi değişimlerinin izlenmesi ve geleneksel ve diğer uydu tekniklerine göre avantaj/dezavantajlarının ortaya konulması,
  • GRACE/GRACE-FO uydu misyonları ile yer altı su seviyelerindeki değişimin araştırılması ve diğer iklimsel parametrelerle etkileşiminin incelenmesi,
  • Makine öğrenimi yöntemleri ile deniz seviyesi değişimlerinin tahmin edilmesi, taşkın gibi hidrolojik doğal afetlerin risk analizlerinin yapılması,
  • Sabit GNSS istasyonları koordinat zaman serilerinin ve deniz seviyesi koordinat zaman serilerinin analizi,

 

  1. Fiziksel jeodezi; çekim kuvveti, merkezkaç kuvveti ve bu kuvvetlerin potansiyelleri, gravite ivmesi ve gravite potansiyeli gibi fizik bilgileri kullanır.  Yerin şekli diğer bir ifadeyle jeoidin belirlenmesi aşamalarını araştırmak amacıyla ;
  • farklı tekniklerle gravite ölçmeleri, jeopotansiyel yüzeyler, çekül sapması, küresel yerpotansiyel modellerinin hesabı
  • ülkemizde Türkiye jeoid modellerinin belirlenmesi, Ulusal yükseklik sistemlerinin belirlenmesi, elipsoid ile jeoid arasındaki ilişkinin çıkarılması, ulusal ve lokal düşey datumun belirlenmes

 

  1. jeodinamik etkileri araştırmak amacıyla;
  • yerkabuğundaki değişimler (Depremler), mühendislik yapılarındaki deformasyon hareketleri ve kütle değişimlerini (heyelan) incelemek
  • lokal jeodezik ağların tasarımı, ölçülmesi ve dengelenmesi
  • jeodinamik sorunların çözümünde önemli yer tutan bilgiler üretmek

 

  1. Matematik jeodezi alanında üç boyutlu koordinat sistemleri ve iki boyutlu haritaya geçiş işlemlerini araştırmak amacıyla;
  • ICRS ve ITRF koordinatları arasındaki dönüşüm modelleri
  • ITRF ve Yörünge koordinat sistemleri arasındaki dönüşüm modelleri
  • ITRF ve coğrafi koordinat arasındaki dönüşüm modelleri
  • Coğrafi koordinatlardan haritadaki iki boyutlu koordinatlara geçiş için projeksiyon ve tasvir yöntemlerinin incelenmesi
  • ITRF ve ED50 datumları arasındaki dönüşüm modelleri

konularında çalışmalar yapılmaktadır.

 

Jeodezi Anabilim Dalı'nda aşağıda genel başlıkları verilen konularda lisans ve lisansüstü eğitim-öğretim faaliyetleri sürdürülmektedir.

Lisans Dersler

Lisansüstü Dersler

Mühendislik İstatistiği

Advanced Statistics 

İstatistiksel Hesaplama ve Veri Analizi Uyg.

Jeodezık Agların Optm. 

Jeodezi-I, Jeodezi-II  (Matematiksel Jeodezi ve Uydu Jeodezisi ) 

Yer Dınamıgı Ve Grav. Alan. 

Fiziksel Jeodezi

Mühendislik İstatiğinde Hipotez Test. 

Dengeleme Hesabı-I, Dengeleme Hesabı-II,

Ülke Temel Ağları

Jeodezik Verilerin İstatistik Analizi

Jeodezide Yükseklik Sistemleri

Jeodezik Ağların Tasarımı

Elipsoid Üzerinde Jeodezik Hesaplar

Jeodezide Zaman Serileri Analizi

Jeodezide Geometrik Algoritmalar

Deprem Jeolojisi

Deformasyon Ağlarının Analizi

Deformasyon Ölçüleri Ve Analizi

Jeodezide Arazi Yüzey Modelleri

Jeoid ve Düşey Datum

Jeodezide Lineer Modeller İçin Parametre Kestirimi

Jeodezide Konumsal Bilgiler

Jeodezik Yöntemlerle Tektonik Hareketlerin Belirlenmesi

 

Jeodezide Kalman Filtreleme Ve Yumuşatma

 

Bütünleşik Jeodezi

 

CBS Uygulamalarında Harita projeksiyon Seçimi

 

Elipsoid Üzerinde Jeodezik Hesaplar