Karadeniz Teknik Üniversitesi Tıp Fakültesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Dr. Öğr. Üyesi Hidayet Şal, kadınlarda kanser taramaları ve HPV konusunda önemli bilgiler paylaştı.

“Türkiye, dünya standartlarının üzerinde bir tarama programına sahip”

Kadınlarda yapılan kanser taramalarının önemine değinen Dr. Şal, Sağlık Bakanlığı tarafından yürütülen ulusal tarama programlarının KETEM merkezleri aracılığıyla tüm Türkiye’de başarıyla uygulandığını söyledi. Trabzon’da merkez ve ilçe noktalarında tarama araçlarıyla hizmet verildiğini belirterek, köylere kadar ulaşılabildiğini aktardı.

Meme ve Rahim Ağzı Kanserinde Tarama Aralıkları

Dr. Şal, meme kanserinde 40–69 yaş aralığındaki kadınlara 2 yılda bir mamografi, rahim ağzı kanserinde ise 30–65 yaş aralığında 5 yılda bir HPV testi önerildiğini vurguladı. HPV testinin yapılamadığı yerlerde smear testinin 3 yılda bir alınabileceğini söyledi. Üniversite çağındaki kadınlara ise şikayet durumunda doktora başvurmaları ve kendi kendine meme muayenesi yapmaları öneriliyor.

“Tarama belirtisiz dönemde hayat kurtarır”

Tarama programlarının, herhangi bir belirti ortaya çıkmadan hastalıkları erken dönemde yakalamayı amaçladığını ifade eden Dr. Şal, tanının ise şüphe halinde biyopsi gibi kesin yöntemlerle konduğunu belirtti. Rahim ağzı ve meme kanserinin yanı sıra, rahim ve yumurtalık kanserleri için özel bir tarama programı bulunmadığına dikkat çekerek, yıllık kadın doğum muayenelerinin önemini vurguladı.

HPV: Kanserlerin %99,7’sinden sorumlu

Rahim ağzı kanserinin temel sebebinin HPV olduğunu açıklayan Şal, virüsün 200’den fazla tipi bulunduğunu, bunlardan 16, 18, 31 ve 33 gibi tiplerin kansere yol açtığını söyledi. HPV’nin kan yoluyla bulaşmadığını, mukozaya veya cilde temasla geçtiğini belirtti.

HPV Aşısı Kanserden Koruyor

Dr. Şal, HPV’den korunmanın en etkili yolunun HPV aşısı olduğunu hatırlatarak şu bilgileri paylaştı:

Aşı 9 HPV tipine karşı koruma sağlar,

9–14 yaş arasında 2 veya 3 doz,

15–45 yaş arasında 3 doz uygulanır,

HPV pozitif kişilerde de aşı yapılabilir.

Toplumdaki kadınların %70–80’inin yaşamlarının bir döneminde HPV ile karşılaştığını dile getiren Şal, enfeksiyonların büyük kısmının vücut tarafından temizlenebildiğini ancak kalıcı enfeksiyonların risk oluşturduğunu söyledi.

Erken Teşhis Tedavi Şansını Artırıyor

Rahim ağzı kanserlerinde kesin tanının biyopsiyle konduğunu anlatan Şal, hastalığın evresine göre tedavinin değiştiğini ifade etti. Erken evrelerde cerrahi tedavinin mümkün olduğunu, ancak ileri evrelerde cerrahinin yerini radyoterapi ve kemoterapinin aldığını belirtti.

“Semptom olmasa bile yılda bir muayene şart”

Kadınların düzenli kontrolleri ihmal etmemesi gerektiğinin altını çizen Dr. Şal, özellikle rahim ve yumurtalık kanserlerinin sinsi ilerlediğini ve yıllık muayenelerin hayati önem taşıdığını söyledi.