Gökhan YILDIZ

   
 
 
   Dr. Öğr. Üyesi Gökhan YILDIZ çalışmalarını dört araştırma alanı üzerinde sürdürmektedir
    1. Non-Immune Hydrops Fetalis (NIHF)
    2. Hepatoselüler Karsinom (HCC)
    3. Fonksiyonel Genomik
    4. Diğer Kalıtsal Hastalıklar
 
 
 
 
1. Non-Immune Hydrops Fetalis (NIHF)
 
    NIHF, fetüs gelişimi sırasında deri altında ödem, perikardiyal efüzyon (kalbi saran zar altında sıvı birikimi), plevral efüzyon (akciğeri saran zarın altında sıvı birikimi) veya ascites (periton altında sıvı birikimi) bulgularıyla karakterize olan ölümcül bir patolojidir. NIHF, dünya genelinde fetal ve erken yeni doğan dönemde görülen ölümlerin başlıca nedenleri arasındadır. Çeşitli enfeksiyonlar ve kromozom anomalileri gibi etkenlerin NIHF oluşumuna yol açabildiği belirlenmiş olmakla birlikte NIHF’nin etiyolojisindeki başlıca faktörün tek gen mutasyonları olduğu belirlenmiştir. Öte yandan, NIHF’nin monogenik etiyolojisinde yer alan genlerin sayısı birkaç genle sınırla olmayıp 200’e yakın olması önemli bir zorluk oluşturmakta ve yeni yapılan çalışmalarla bu sayı giderek artmaktadır. Buna ek olarak, NIHF ile ilişkilendirilen genlerin ve mutasyonların hücre içindeki ve gelişim sırasındaki fonksiyonel etkileri de henüz bilinmemekte ve günümüzde NIHF’ye özgü moleküler hedefli bir tedavi yöntemi bulunmamaktadır. Bugüne kadar NIHF ile ilgili olarak bir adet BAP, bir adet TÜBİTAK 3501 ve bir adet TÜSEB Sistem Biyolojisi Ve Biyoenformatik projesi yürütülmüştür. Bu projelerle şimdiye kadar özetle, NIHF öykülü ailelerde NIHF’ye yol açan genlerin ve mutasyonların belirlenmesi, bu genlerden birinin kodladığı proteinin rol oynadığı sinyal yolağındaki fonksiyonel etkilerin araştırılması ve NIHF ilişkili hücre sinyal yolağı haritasının ve tedaviye yönelik potansiyel ilaç adaylarının araştırılması çalışmaları gerçekleştirilmiştir.
 
NIHF ile ilgili yürütülen projelerin listesi:
  1. TSB-2018-7412 kodlu KTÜ-BAP03 Başlangıç Destek Projesi, Yürütücü, 2019-2021.
  2. 119S356 kodlu TÜBİTAK 3501 Kariyer Geliştirme Projesi, Yürütücü, 2019-2023.
  3. 2019-TA-01-2358 kodlu TÜSEB Sistem Biyolojisi Ve Biyoenformatik Stratejik Ar-Ge Projesi, Yürütücü, 2020-2023.
 
NIHF ilişkili tez çalışmalarının listesi:
  1. Fikret YANAR. Non-Immune Hydrops Fetalis İlişkili Sinyal Yolağının In Silico Yöntemlerle Araştırılması. KTÜ Sağlık Bilimleri Enstitüsü Tıbbi Biyoloji Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi. Trabzon, 2022.
 
2. Hepatoselüler Karsinom (HCC)
    Karaciğer kanseri, dünyada en sık teşhis edilen kanser tipleri arasında yedinci, kansere bağlı ölüm nedenleri arasında üçüncü sıradadır. Primer karaciğer kanserlerinin farkı tipleri olup, %85’ini HCC oluşturmaktadır. HCC’ye bağlı mortalite oranının yüksek olmasının ana nedenleri HCC tanısının sıklıkla hastalığın ilerleyen aşamalarda gerçekleşmesi ve HCC hücrelerinin ilaç tedavilerine yüksek direnç göstermesidir. HCC araştırma alanında yaptığımız çalışmalardaki ana amacımız HCC oluşumunda ve HCC hücrelerinin ilaç tedavisine direnç geliştirmesinde rol oynayan biyolojik süreçlerin ve önemli moleküllerin belirlenmesine katkı sağlamaktır.
 
    HCC hakkında bugüne kadar yaptığımız çalışmalara örnek olarak senesens durumundaki sirozlu karaciğer hücrelerinin ölümsüz HCC hücrelerine dönüşümünde rol oynayan biyolojik süreçlerin belirlendiği (Yildiz vd. 2013), HCC hastalarında en sık olarak görülen protein kodlamayan bölge mutasyonları olan TERT promotör mutasyonlarının in vitro ve in vivo mutasyon frekanslarının belirlendiği (Çevik vd. 2015) ve HCC hücrelerinin ilaç uygulamasına hassasiyet ve direnç göstermelerinde rol oynayan genetik ve transkripsiyonel faktörlerin araştırıldığı (Yildiz 2018) yayınlar gösterilebilir.
 
HCC ile ilgili yayınlardan seçilenler:
  1. Yildiz G, Arslan-Ergul A, Bagislar S, Konu O, Ozturk N, Ozdag H, Erdal E, Karademir S, Sagol O, Mizrak D, Bozkaya H, Ilk HG, Ilk O, Bilen B, Cetin-Atalay R, Akar N, Ozturk M. Genome-wide transcriptional reorganization associated with senescence-to-immortality switch during human hepatocellular carcinogenesis. PLoS One. 2013. 8 (5): e64016. PMID: 23691139. DOI: 10.1371/journal.pone.0064016.
  2. Cevik D, Yildiz G, Ozturk M. Common telomerase reverse transcriptase promoter mutations in hepatocellular carcinomas from different geographical locations. World. J. Gastroenterol. 2015. 21 (1): 311-317. PMID: 25574106. DOI: 10.3748/wjg.v21.i1.311.
  3. Yildiz G. Integrated multi-omics data analysis identifying novel drug sensitivity-associated molecular targets of hepatocellular carcinoma cells. Oncol. Lett. 2018. 16(1): 113-122. PMID: 29930714. DOI: 10.3892/ol.2018.8634.
  4. Iscan E, Ekin U, Yildiz G, Oz O, Keles U, Suner A, Cakan-Akdogan G, Ozhan G, Nekulova M, Vojtesek B, Uzuner H, Karakülah G, Alotaibi H, Ozturk M. TAp73β Can Promote Hepatocellular Carcinoma Dedifferentiation. Cancers. 2021. 13(4): 783. DOI: 10.3390/cancers13040783.
 
HCC ile ilgili yürütülen projelerin listesi:
  1. TÜSEB A Grubu Ar-Ge Projesi, Yürütücü, 2023-Devam ediyor.
  2. 222Z254 kodlu TÜBİTAK 3501 Projesi, Araştırmacı, 2023-Devam ediyor.
  3. TSA-2024-11015 kodlu KTÜ BAP13 Araştırma Üniversiteleri Destek Programı Projesi, Yürütücü, 2024-Devam ediyor.
 
3. Fonksiyonel Genomik
    Fonksiyonel genomik, genlerin ve proteinlerin fonksiyonlarının ve birbirleriyle olan ilişkilerinin belirlenmeye çalışıldığı bir araştırma alanıdır. Yeni nesil DNA ve RNA dizileme ve biyoenformatik analizleri, CRISPR/Cas9 genom düzenleme ve immünopresipitasyon gibi fonksiyonel genomik araştırma yöntemlerini uyguladığımız araştırma projeleriyle kalıtsal hastalıklarla ilişkili genlerin ve proteinlerin biyolojik fonksiyonlarını aydınlatmaya çalışmaktayız.
 
Fonksiyonel genomik ile ilgili yürütülen projelerin listesi:
  1. TSA-2023-10539 kodlu KTÜ BAP13 Araştırma Üniversiteleri Destek Programı Projesi, Yürütücü, 2023-Devam ediyor.
  2. TSA-2024-11015 kodlu KTÜ BAP13 Araştırma Üniversiteleri Destek Programı Projesi, Yürütücü, 2024-Devam ediyor.
* Bu proje kapsamında yaptığımız bir çalışma ile 18. Tıbbi Biyoloji Ve Genetik Kongresi'nde sözel bildiri dalında birincilik ödülü elde edilmiştir (2023).
 
 
4. Diğer Kalıtsal Hastalıklar
    Yürütücüsü olunan projelere ek olarak çeşitli projelerde araştırmacı olarak kalıtsal sendromik kraniosinositoz, sendromik olmayan dudak-damak yarıkları, Seckel sendromu ve otizm spektrum bozukluğu gibi farklı kalıtsal hastalıkların genetik etiyolojilerinin ve moleküler mekanizmalarının aydınlatılması ve tanı ve tedaviye yönelik ürün geliştirilmesi çalışmalarına katkı sağlanmaktadır.
 
Diğer kalıtsal hastalıklarla ile ilgili seçilen projelerin listesi:
  1. 20AG006 kodlu TÜBİTAK 1004 (Mükemmeliyet Merkezi Destek Programı) Projesi, Hedefe Özgü Pan-Kanser Terapiler (PAN-TER), Araştırmacı, 2021-Devam ediyor.
  2. 118Z124 kodlu TÜBİTAK 1001 Projesi, Araştırmacı, 2019-2023.
  3. 123S531 kodlu TÜBİTAK 1001 Projesi, Araştırmacı, 2023-Devam ediyor.
 

AVESİS için tıklayınız...