TMMOB Şehir Plancıları Odası Trabzon Şubesi’nin KTÜ Mimarlık Fakültesi Mimarlık Bölümü, Şehir ve Bölge Planlama Bölümü ve KTÜ Orman Fakültesi Peyzaj Mimarlığı Bölümünden öğretim üyeleriyle birlikte organize ettikleri “Kent Merkezlerinde Yaya İzleri” başlıklı sempozyum ve atölye çalışması başarıyla tamamlanmıştır. TMMOB Şehir Plancıları Odası Trabzon Şube Başkanı ve KTÜ Peyzaj Mimarlığı bölümü öğretim elemanı Öğr.Gör. Kadir Günay, KTÜ Peyzaj Mimarlığı Bölümü öğretim üyeleri Dr. Aysel YAVUZ, Doç.Dr. Habibe ACAR, KTÜ Mimarlık Bölümü öğretim üyesi Doç.Dr. Nilgün KULOĞLU ve KTÜ Şehir ve Bölge Planlama Bölümü öğretim üyesi Doç.Dr. Cenap SANCAR’ın öncülüğünde yapılan etkinlik 11-14 mart 2015 tarihleri arasında KTÜ Osman Turan Kongre ve Kültür Merkezi’nde gerçekleştirilmiştir.

 “Kent Merkezlerinde Yaya İzleri” başlıklı sempozyum ve atölye çalışmasıyla genel olarak kent merkezlerindeki değişen dönüşenkamusal mekan olan sokaklarının sorunu ele alınması hedeflenmiş ve bu soruna disiplinler arası bir yaklaşımla mimarlık, peyzaj mimarlığı, kentsel tasarım ve şehir ve bölge planlama bakış açısıyla çözüm aranmaya çalışılmıştır.

Kentsel alanlar, özellikle kent merkezleri ve bu merkezlerde yer alan sokaklar, sahip oldukları fonksiyonların çeşitliliğine, gereksinimlerin karşılanabilir olmasına, ulaşılabilir ve algılanabilir olma durumuna, hareketliğine, canlılığına, geçirgenliğine, yoğunluğuna ve konforuna bağlı olarak bir çekim merkezi olma özelliği taşımaktadır. Tarih içindeki antik şehirlerde bu çekim merkezleri agora ve forumlar şeklinde karşımıza çıkmaktadır. Geçmişte, agora ve forum gibi mekanlara yüklenen etkinliklerin;ticaret, alışveriş, sosyal etkinlikler, kültürel etkinlikler ve idari hizmetler olduğu görülmektedir. Günümüzde ise değişen yaşam koşullarıyla birlikte insanların kamusal mekanlarda yaptıkları etkinliklerden ziyade etkinliğin niteliğinin değişime uğradığı ve farklı olanaklar sunan mekanların talep edildiği görülmektedir. Ayrıca alışveriş etkinliği için sıklıkla kullandığımız alışveriş merkezleri (AVM) yeni bir kültür oluşturmuş, geçmişin yaya-alışveriş sokaklarının yerini almaya başlamıştır. Kullanıcılarına yılın her döneminde konforlu, yeme-içme, alışveriş, eğlence gibi fırsatları bir arada sunan AVM’ler artık birçok kentte yaygın olarak kullanılmaya başlanmış ve alışveriş etkinliğinin sokaklardan bu tür mekanlara taşınması kaçınılmaz olmuştur.

Kentin yaşayan bir organizma olması, zamana tanıklık etmesi, mekanların ve insan etkinliklerinin kent sokaklarında zamanla ve üst üste izler bırakması bu çalışmanın temalarının belirlenmesinde önemli bulunmuştur.

Sokakların;
özne “BEN” olduğunda “İZLER”
özne “ÖTEKİ” olduğunda “İZLENİMLER”
özne “MEKAN” olduğunda ise “İZDÜŞÜMLER” biriktirdiği varsayımından hareket edilmiştir.

Sokaklardaki izlerin bu temalar aracılığı ile araştırılması hedeflenmiş vebu izler aracılığı ile de çözüm önerilerinin;

·      Sokaklardaki mekan ve yaya izlerinin okunması, anlaşılması ve yorumlanması,

·       Sokaklarda yaya izlerinin azalmasının nedenleri,

·       Değişim bağlamında geçmişteki izlere bugün eklenebilecek izlerin varlığının sorgulanması

konularında aranması önerilmiştir.

11-14 Mart 2015 tarihlerinde 4 gün devam eden etkinlikte ilk gün açılış konuşmalarının ardından “Kentsel Tasarımda Disiplinlerarası Yaklaşımlar” başlıklı oturum gerçekleştirilmiştir. Oturum kapsamında Prof.Dr. Şengül ÖYMEN GÜR (Beykent Üniversitesi, Mimarlık Bölümü öğretim üyesi) “Yeri okumak”, Prof.Dr. Cana BİLSEL (Ortadoğu Teknik Üniversitesi Mimarlık Bölümü öğretim üyesi ve Mersin Üniversitesi Mimarlık Fakültesi Dekanı) “Dönüşen kent merkezlerinde kentsel tasarım stratejileri: Uluslararası çalıştay deneyimleri” ve Prof.Dr. Sonay ÇEVİK (Karadeniz Teknik Üniversitesi, Mimarlık Bölümü öğretim üyesi, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Güzel Sanatlar Fakültesi Dekanı) “Büyük-Yeni kentsel projelerde dış mekan oluşumu ve yaya mekanına bakışlar” başlıklı sunumlarını gerçekleştirdiler.

Atölye çalışması kapsamında çalışma alanı olarak Trabzon kent merkezinde bulunan üç sokak (Uzun Sokak, Kahraman Maraş Caddesi ve Kunduracılar Caddesi) üzerinde soruna çözüm üretilmeye çalışılmıştır. Bu kapsamda oturumdan sonra Doç.Dr. Cenap SANCAR atölye grubunda yer alan öğrencilere ve atölye yürütücüsü akademisyenlere çalışma alanını tanıtan bir sunum yapmıştır. Daha sonra gruplar çalışma alanına giderek arazi çalışmalarını yapmışlar ve 3 gün boyunca konuyla ilgili proje çalışmalarını devam ettirmişlerdir.

Etkinlikte atölye yürütücüsü olarak aşağıda belirtilen üniversite ve bölümlerden öğretim üyeleri katkı sağlamıştır;

Atölye gruplarında ise; KTÜ Orman Fakültesi Peyzaj Mimarlığı Bölümünden 2 lisansüstü öğrencisi, 8 lisans öğrencisi; KTÜ Mimarlık Fakültesi Şehir Ve Bölge Planlama Bölümünden 3 lisansüstü öğrencisi, 21 lisans öğrencisi; KTÜ Mimarlık Fakültesi Mimarlık Bölümünden 17 lisans öğrencisi; Mersin Üniversitesi Mimarlık Fakültesi Şehir Ve Bölge Planlama Bölümünden 2 lisans öğrencisi; Erciyes Üniversitesi Mimarlık Fakültesi Şehir Ve Bölge Planlama Bölümünden 3 lisans öğrencisi; Trakya Üniversitesi Mimarlık Fakültesi Peyzaj Mimarlığı Bölümünden 7 lisans öğrencisi olmak üzere toplam 58 lisans öğrencisi ve 5 lisansüstü öğrenci çalışmıştır.

Sonuçta; Atölye 1: TEMA / İZLER (1 grup), Atölye 2: TEMA/ İZLENİMLER (6 grup), Atölye 3: TEMA/ İZDÜŞÜMLER (4 grup) olmak üzere toplam 11 atölye grubu hazırladıkları çalışmaları sunmuşlardır. Etkinlik 14 Mart 2015 günü bütün katılımcıların sertifikalarını almasıyla sonlanmıştır.