Meğer Sadece Çocuklar Değil, Erişkinler İçin de Aşı Önemliymiş!
Belki de bu pandemi döneminde yaşadığımız kadar etkin bir aşı kampanyası daha olmayacak. Yani olmasına gerek olmaz inşallah!
KTÜ Farabi Hastanesi Aile Hekimliği Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Dr. Öğr. Üyesi Elif ATEŞ, Covid Aşısı ve genel aşı çalışmaları hakkında şu bilgileri verdi:
Aşı Haftası
Nisan ayının son haftası, Aşı Haftası’dır. Bu haftanın amacı, her yaştan insanı, hastalıklara karşı korumak için aşı kullanımını teşvik etmektir. Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) aşıların ve bağışıklamanın değeri konusunda farkındalığı arttırmak için dünya genelinde ülkeler ile iş birliği halinde kampanyalar yürütmektedir. Ülkemizde ve dünyada farkındalık çalışmaları içinde bulunan DSÖ, COVİD-19 pandemisine vurgu yapmak amacıyla bu senenin temalarını, “Yeni Aşılar Yeni Umutlar!” ve “Aşılar Bizi Yakınlaştırır” olarak belirlemiştir.
Aşının Amacı ve Yararları Nedir?
Aşılama, her yıl milyonlarca insanın hayatını kurtaran en başarılı, etkili ve düşük maliyetli sağlık müdahalelerinden birisidir. Aşılar, 1796 yılından beri ayrım gözetmeksizin hayat kurtarmaktadır. İlk Çiçek Aşısı, hastalığa karşı bir mücadeleydi. Takip eden yıllarda, yüzlerce aşı ile milyarca insan, daha uzun yaşadı. 1977 yılından itibaren aşılama sayesinde hastalık tamamen yok edilmiştir. Hastalık etkeninin yok edilmesi üzerine 1987 yılında Çiçek Aşısı uygulamalarına ihtiyaç kalmadığından aşılaması tüm dünyada durdurulmuştur.
Çocuk Felci Hastalığı
Çocuk Felci (Polio) hastalığına karşı dünya genelinde yaygın aşılama çalışmaları yapılmış ve hastalık yok edilme aşamasına gelmiştir. Ülkemizde son çocuk felci vakası, 26 Kasım 1998 tarihinde görülmüş, daha sonraki yıllarda tespit edilmemiştir. Ülkemizin de içinde bulunduğu Dünya Sağlık Örgütü Avrupa Bölgesi; 21 Haziran 2002’de Polio’dan Arındırılmış Bölge Sertifikası almıştır.
Ülkemizdeki Aşılama Faaliyetleri
Ülkemizde her yıl yaklaşık 1.200.000 bebeğe, DSÖ tarafından onaylanan İyi Üretim Prosedürleri kurallarına uygun olarak üretilmiş ve uluslararası referans laboratuvarlarında test edilmiş aşıların uygulaması başlatılmıştır. Aşılar üretim aşamasından başlayıp aşılanacak kişiye ulaştırılana kadar ulusal referans laboratuvarlarında test edilip tüm sağlık kuruluşlarında güvenlik kurallarına uygun olarak ve Elektronik Takip Sistemi içerisinde, uygun ısı aralığında korunmaktadır. Olası bozulmalar halinde, anında Isı Takip Sistemi uyarısı ile imha edilmesine kadar gidebilecek süreçler işletilmektedir.
Son yıllarda bebeklik ve çocukluk dönemi bağışıklama oranlarımız birçok ülke ile kıyaslandığında yüksek oranlardadır. Nisan 2009’dan bu yana Türkiye Yeni Doğan Tetanozu hastalığından elenmiş ülkeler arasına girmiştir.
Erişkin Dönemi Aşıları İstenen Düzeyde Değil
Maalesef erişkin dönemi aşıları için istenen oranlara henüz ulaşılamamıştır. İçinden geçtiğimiz pandemi sürecinde erişkin aşılarının da ne kadar önemli olduğunu gördük ve erişkin bağışıklamanın önemi üzerinde daha fazla durulmaya başlandı. Meğer erişkinler için de aşı önemliymiş! Aşılar sayesinde Covid-19 pandemisinin de eninde sonunda üstesinden gelinecektir.
Aşı Reddi Sorunu
Son yıllarda, dünyada toplumlar arasında ortaya çıkan, dini, politik veya coğrafi gerekçelerden bağımsız olarak ebeveynlerin sorumluluğu ve çocukların hakkı olan, bebeklik ve çocukluk çağı aşılarını reddetme ve aşı tereddüdü giderek artmaktadır. Aşılanmamış veya eksik aşılı kişiler nedeniyle küresel dolanımın artması, göçler, savaşlar vb. sonucu, aşı ile önlenebilen bulaşıcı hastalıkların görülme riski yükselmektedir. Dünya Sağlık Örgütü’nün öngördüğü on küresel sağlık tehdidinden birisinin “aşı reddi/tereddüdü” olduğu bildiriliyor. Bu kapsamda tüm dünyada çeşitli adımlar atılmakta ve önlemler alınmaya çalışılıyor.
Aşılama Faaliyetleri Nerelerde Sürdürülüyor?
Aşılama hizmetlerini, başta Aile Sağlığı Merkezleri ve KTÜ Farabi Hastanesi’nde yer alan Aşı Poliklinikleri aracılığıyla sürdürüyoruz. Pandemi döneminde, aşıların topluma uygulanması aşamasında da özverili çalışmalarından dolayı aşı kahramanı sağlık çalışanlarımıza teşekkür ve şükranlarımı sunuyorum.
25 Nisan 2022