anabilim dalı - kartoğrafya

Hakkımızda
Prof. Dr. Çetin Cömert yönetimindeki Kartoğrafya Ana Bilim Dalında (ABD) Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS), “Ulusal Konumsal Veri Altyapısı, Web tabanlı CBS ve Web servisleri, Kent Bilgi Sistemleri (KBS) ve Akıllı Kentler, 3B CBS ve 3B Kent Modelleri, Semantik Web Teknolojileri ve uygulamaları, Açık Veri (open data), Bağlantılı veri (linked data), ontoloji tabanlı konumsal veri kalitesi kontrolü” gibi, daha detaylı olarak aşağıda da belirtilmiş olan alanlardaki ARGE faaliyetlerini, 25 yılı aşkın bir süreden beri yürütülmektedir. Lisans ve Lisansüstü eğitim planlarında bu konulardan verilmekte olan ders içerikleri, söz konusu ARGE faaliyeti çıktıları ile sürekli beslenmekte ve güncellenmektedir. 

Kartoğrafya ABD, eğitim ve öğretimde Dünya genelinde kabul görmüş ders içeriklerinin benimsenmesi yanında, Dünya ölçeğinde akademik araştırmalara, halen yürütmekte olduğu AR GE çalışmalarına ve “Üniversite – Sanayi “ işbirliğine büyük önem vermektedir. Önümüzdeki yıllarda da gerek danışmanlık hizmetleri ve gerekse proje faaliyetleri ile bu işbirliğinin daha da güçlendirilmesini, TÜBİTAK ve AB projelerinde, özellikle de Horizon 2020 projelerinde yürütücü veya proje ortağı konumunda bulunulmasını hedeflemektedir.

Lisansüstü düzeyde, Fen Bilimleri Enstitüsü bünyesinde yürütülen yukarıda anılan ABD araştırma alanları ile ilgili dersler vardır. ABD bünyesinde çok sayıda doktora ve yüksek lisans çalışması yürütülmüş ve halen de devam eden çalışmalar mevcuttur.

Kartoğrafya ABD Lisans Programında Coğrafi Bilgi Sistemleri, Kartoğrafya, Bilgisayar destekli haritacılık, veri tabanı yönetim sistemleri derslerini yürütmektedir. 2018-2019 döneminde, daha önce KTU Enformatik Bölümü tarafından verilmekte olan “Web Programlama” dersini üstlenerek, dersi Web Haritalama” normuna dönüştürmüştür. Olası Bölüm Yeni Eğitim Planı için “Üç Boyutlu CBS”, “Artırılmış Gerçeklik (AR)”, “Bilgi Bilimi (Information Science)”, “Makine Öğrenmesi” gibi dersleri yürütmeyi planlamaktadır.

Çalışanlar
Prof.Dr. Çetin CÖMERT 
Dr.Öğr. Üyesi Gülten KARA
Dr.Öğr. Üyesi Deniztan ULUTAŞ KARAKOL
Dr.Arş.Gör. Cemre Yılmaz
Arş.Gör. Alper Tunga AKIN

Araştırma Konuları
Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS), 
Ulusal Konumsal Veri Altyapısı, 
Web tabanlı CBS ve Web servisleri, 
Kent Bilgi Sistemleri (KBS),
Akıllı Kentler
Üç Boyutlu (3B) CBS 
3B Kent Modelleri
Semantik Web Servisi Kompozisyonu 
Konumsal Ontolojiler 
Şema Eşleştirme 
Açık Veri (Open data)
Bağlantılı veri (Linked data), 
Ontoloji tabanlı konumsal veri kalitesi kontrolü
Makine Öğrenmesi 
Sistem Teorisi ve Sistem Mühendisliği
Taşkın modelleme ve simülasyon
Konumsal Veri Madenciliği
Gönüllü Coğrafi Bilgi ve Gönüllü Haritacılık
Web Kazıma (Web Scraping)
Ontoloji Geliştirme, Değerlendirme ve Eşleştirme.


Araştırma Projeleri ve Tezler
TÜBİTAK ve KOSGEB Projeleri

Yukarıda anılan alanlardaki çalışmaların bir sonucu olarak 2012 yılında, “Konumsal portal ve bileşenlerinin geliştirilmesi” başlıklı proje ile, Sanayi Bakanlığı Teknogirişim Sermayesi Desteği (1448.TGSD.2012) proje yarışmasında başarı kazanılarak, Trabzon Teknokent bünyesinde “Mapisso yazılım”  şirketi kurulmuştur. Şirket halen İzmir ana ofisi ve Trabzon teknokent ofisi ile AR GE faaliyetlerine devam etmektedir. Mapisso şirketinin teknogirişim sermayesi desteği ile kurulmasına kapsamında sağlanan TÜBİTAK ve KOSGEB proje destekleri ile de aşağıdaki projeler, Prof. Dr. Çetin Cömert danışmanlığında yürütülmüştür:
 
·       Konumsal Portal ve Bileşenlerinin Açık ve Özgür Kaynak kodlu yazılımlarla gelistirilmesine olanak tanıyacak bir framework geliştirilmesi, TÜBİTAK projesi, (proje dönemi: 22/09/2014 - 25/05/2016
·       Konumsal Portal Framework, KOSGEB projesi, (proje dönemi: 01/06/2014 - 01/10/2015).
    Topo25 Veri Tabanı için Semantik Veri Modelinin Kurulması, Tübitak 3001, (Proje Dönemi: 01/03/2018 - 01/03/2020).
    
 
Yine Sanayi Bakanlığının “BİGG” desteği kapsamında ikinci bir proje ödülü bu kez 2017 yılında, “Üç Boyutlu (3B) Kent Bilgi Sistemi Analizleri yapmaya yönelik Web servislerinin açık kaynak kodlu yazılım bileşenleri ile geliştirilmesi” konulu proje önerisi ile kazanılmıştır. Sağlanmış olan mali destekle, Trabzon Teknokent bünyesinde yer alan “Halo” şirketi kurulmuştur. Proje çalışmaları devam etmektedir.
 
Ayrıca halen, “Üç boyutlu kent modeli analizleri için bir web framework geliştirilmesi” başlıklı TÜBİTAK 1001 projesi tamamlanmış olup, sonuç raporu onayındadır.

Karadeniz Su ve Sedimanlarında Mikroorganik Kirleticilerden Ftalik Asit Esterleri (Pae) ve Organofosfat Esterleri (Ope) Düzeylerinin Araştırılması, TÜBİTAK 1001, Proje Yöneticisi: Prof. Dr. Nigar ALKAN (KTÜ Sürmene Deniz Bilimleri Fakültesi, Balıkçılık Teknolojisi Mühendisliği), Araştırmacı: Dr. Arş. Gör. Cemre YILMAZ, proje dönemi: (01/03/2022-01/03/2024)


Avrupa Birliği Projeleri
Prof. Dr. Çetin Cömert “Geographic Information: Need to Know-Towards a more demand-driven geospatial workforce education/training system” (AB Life Long Learning (AB- LLP-540409-2013-1-BE-ERASMUS-ENW) (Proje dönemi: 01/10/2013 - 30/09/2016) Avrupa Birliği LLP projesinde, “Web tabanlı Coğrafi Bilgi Alanı”, “Grup Lideri” olarak görev almış ve 31 ortaklı projede Türkiye’yi, 31.nci ortak KTÜ olarak temsil etmiştir.


Kurumsal İşbirliği Protokolüne Dayalı Projeler
Topo25 Veri Tabanı için Semantik Veri Modelinin Kurulması, Harita Genel Müdürlüğü - KTÜ arasında İşbirliği Protokolü, 2017-2020.
Gönüllü Haritacılık, Harita Genel Müdürlüğü - KTÜ arasında İşbirliği Protokolü, 2021-2024.

 

Tezler

Yüksek Lisans Tezleri                  
Akıncı, H, FME ile coğrafi bilgi sistemleri arasında konumsal veri değişimi, KTÜ Fen Bilimleri Enstitüsü, Trabzon, 1999.                    
Doğan, R. Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğüne bağlı il müdürlükleri için coğrafi bilgi sistemi tasarımı, KTÜ Fen Bilimleri Enstitüsü, Trabzon, 1999.
Şahin, N. E-belediye için Web Servisleri Tasarımı, KTÜ Fen Bilimleri Enstitüsü, Trabzon, 2003.
Bahar, Ö. Türkiye için Bütünleşik Kıyı alanları Yönetimi ve Denizel Veri altyapısının önemi, KTÜ Fen Bilimleri Enstitüsü, Trabzon, 2007.
Ulutaş, D. Semantik web servisleri ve Konumsal Veri Altyapıları, KTÜ Fen Bilimleri Enstitüsü, Trabzon, 2008.
Yılmaz, C. Konumsal web servislerinin özgür ve açık kaynak kodlu yazılımlarla geliştirilmesi, KTÜ Fen Bilimleri Enstitüsü, Trabzon, 2009.
Yıldırım, M.E. Konumsal veri altyapıları için konumsal portal geliştirim çerçevesi, KTÜ Fen Bilimleri Enstitüsü, Trabzon, 2012.
Akbulut, Z. Karadeniz sahil yolu örneğinde karayolu hidrolojisinin jeo teknolojiler desteği ile analizi, KTÜ Fen Bilimleri Enstitüsü, Trabzon, 2015.
T. K., Sebahat. Üç boyutlu kent modelleri için siluet analiz modülü tasarımı ve geliştirilmesi, KTÜ Fen Bilimleri Enstitüsü, Trabzon, 2017.
Ersal M. Konumsal verilerin açık veri olarak sunulmasının getirilerinin belirlenmesi: ÇED Projeleri örneği, KTÜ Fen Bilimleri Enstitüsü, Trabzon, 2019.
Kazaz, S. Kıyı Kenar Çizgisi işlemleri için bir konumsal veri altyapısı tasarımı, KTÜ Fen Bilimleri Enstitüsü, Trabzon, 2019.
Biber, T. Heyelan Duyarlık haritalarının üretilmesinde kullanılan yöntemlerin karşılaştırılması, KTÜ Fen Bilimleri Enstitüsü, Trabzon, 2019.
Kazaz, P. Türkiye Açık Veri Girişimi için konumsal veri perspektifinden öneriler geliştirilmesi, KTÜ Fen Bilimleri Enstitüsü, Trabzon, 2020.
Akın A.T. Görme Engelliler için bir artırılmış gerçeklik uygulaması geliştirilmesi,     KTÜ Fen Bilimleri Enstitüsü, Trabzon, 2021.
Ataman, S. Mekansal Adres Kayıt Sistemi (MAKS) Projesinin İrdelenmesi: Ordu İli Örneği, KTÜ Fen Bilimleri Enstitüsü, Trabzon, 2019.
Akyazı, İ. Konumsal Verilerin Bağlantılı Veri Olarak Yayınlanması ve Sorgulanması:Trabzon İli Örneği, KTÜ Fen Bilimleri Enstitüsü, Trabzon, 2019.
Akcan, H. İlgi Çekici Nokta Verilerinin Bağlantılı Veri Olarak Yayınlanması ve Görselleştirilmesi, KTÜ Fen Bilimleri Enstitüsü, Trabzon, 2022.


Doktora Tezleri        
Alkan M. Tapu ve Kadastro verilerine yönelik zamansal CBS tasarımı, KTÜ Fen Bilimleri,  Trabzon, 2005.
Akıncı, H. Konumsal veri altyapılarının web servisleri ile gerçekleştirilmesi: mevcut durum analizi ve gelecek yönelimlerinin belirlenmesi, KTÜ Fen Bilimleri Enstitüsü, Trabzon, 2006.
Bostancı H.T. Tapu ve Kadastro web servisleri örneğinde, servis yönelimli analiz ve tasarım metodolojisi geliştirilmesi, KTÜ Fen Bilimleri Enstitüsü, Trabzon, 2010.
Kara, G. Ulusal konumsal veri altyapılarında Semantik veri tanımlama çatısı, KTÜ Fen Bilimleri Enstitüsü, Trabzon, 2013.
Ulutaş D. Konumsal Veri Altyapılarında semantik web servisi kompozisyonu için bir mimari, KTÜ Fen Bilimleri Enstitüsü, Trabzon, 2015.
Yılmaz C. A Framework for the ontology-based spatial data quality assessment, design and development (İngilizce), KTÜ Fen Bilimleri Enstitüsü, Trabzon, 2018.
Usta Z. The design and development of a Web based 3D Geographic Information Management Framework, KTÜ Fen Bilimleri Enstitüsü, Trabzon, 2021.

 

Hizmetler
Danışmanlık hizmetleri

1.     İstanbul Büyükşehir Belediyesi, Kent Bilgi Sistemi çalışmaları, 1995-1996.
2.     TEIEN (Turkish Environmental Information Exchange Network) projesi yüklenici danışmanı, Haziran 2009 – Mart 2010.
3.     Türkiye-Avrupa (ITE) Doğal Gaz boru hattı projesinin Coğrafi Bilgi Sistemi desteğinde yürütülmesi konusunda, Proje yürütücüsü Sebat Proje” Firması danışmanlığı, 2012-2014.
4.     TC Karayolları CBS içerikli yazılım sistemlerinin modernizasyonu ve iyileştirilmesi projesi, Mapisso yüklenici, Prof. Dr. Çetin Cömert danışmanlığında. (2017- 2018).
 
 
Eğitim hizmetleri
Çevre Şehircilik Bakanlığı, Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel müdürlüğü personeli için, Ulusal Konumsal Veri Altyapısı ve INSPIRE eğitimi, 2013, ODTÜ SEM.

Lisans ve yüksek lisans için yukarıda belirtilen derslere ek olarak İstanbul Üniversitesi Açık ve Uzaktan Eğitim Fakültesi Coğrafi Bilgi Sistemleri bölümünde “Yerel Yönetimlerde CBS uygulamaları” dersi  2018 yılı güz döneminden itibaren yürütülmektedir.


Teknik destek hizmetleri 
Trabzon Valiliği İl Afet ve Acil Durum Müdürlüğüne, İl Afet Risk Azaltma Planı (IRAP) 2021 raporunun hazırlanmasında, Çığ Riski Analizleri için Coğrafi Bilgi Sistemleri desteği sağlanmıştır.

 

Olanaklar
Cihazlar:

1 x Dell Precision 3640 İş İstasyonu
2 x MacBook Pro 2019
1 x MacBook Air 2017
1 x Parrot Anafi Drone