ders - elektrik makinaları I dersi laboratuvarı

ELEKTRİK MAKİNALARI - I

 


 

 

 

LABORATUVAR HAKKINDA BİLGİLER

Açık Adı

:

Elektrik Makinaları - I

Kısa Adı

:

Elmak1

Niteliği

:

Lisans lab

Sorumlusu (Asıl)

:

Dr. Öğr. Üyesi Hakan KAHVECİ

Sorumlusu (Yedek) 

:

Prof. Dr. H. İbrahim OKUMUŞ

Teknik Sorumlu

:

Tek. Yüksel SALMAN

Kullanıcılar

:

Lisans öğrencileri


 

 

Kuruluş Amacı ve Genel Bilgiler

Elektrik makinalarının temelini oluşturan manyetik devrelerin tanıtılması, değişik türdeki elektrik makinalarının yapıları, çalışmaları ve kullanım alanlarının kavratılması dersin teorik kısmında işlenmekte olup çeşitli uygulamalar ile teorinin pekiştirilmesi sağlanmaktadır.

Yapılan Deneyler

  • 3 Fazlı ASM’lerin Denetim Yöntemleri ve Örnek Uygulamaları
  • 3 Fazlı Asenkron Motorun Devre parametrelerinin Elde Edilmesi
  • Tek Fazlı Asenkron Motorlar
  • Şönt, Seri, Kompound Uyarmalı Doğru Akım Makinası

 

 

 

 

 


 

 

Deneyler

 

İlk 4 form bütün laboratuvarlar için doldurulması zorunlu ortak formlardır.  Bunlara Laboratuvarlar ana sayfasından da erişilebilir.

Yapılacak Deneyler yukarıda verilmiştir.

 


 

 

Duyurular

Covid-19 tedbirleri çerçevesinde yapılacak laboratuvar uygulaması ile ilgili bilgiler aşağıda Uzaktan Eğitim Süreci başlığı altında verilmektedir.


 

 

Uzaktan Eğitim Süreci

COVİD-19 TEDBİRLERI SÜRECİNDE ELEKTRİK MAKİNALARI I LABORATUVARI AŞAĞIDAKİ GİBİ UYGULANACAKTIR

Elektrik Makinaları I dersi laboratuvarı kapsamında isimleri yukarıda  Deneyler başlığı altında verilen 4 deney yapılmaktadır. Uzaktan eğitim sürecinde bunlardan 3 tanesi yaptırılacak, bir tanesi de normalleşme süreci başladığında ayrılan 2 haftalık sürede bizzat laboratuvarda yapılacaktır. Uzaktan eğitim sürecinde yapılacak deneyler aşağıda verilmiştir.

Uzaktan Eğitim Sürecinde Yapılacak Deneyler

Sıra

Deneyin adı

Sorumlu Araştırma Görevlisi

1

3 Fazlı ASM’lerin Besleme Gerilimi Genliği ve Frekansına Hız ve Moment Cevabı

Arş. Gör. Furkan M. KIRIKÇI

2

3 Fazlı Asenkron Motorun Devre parametrelerinin Elde Edilmesi

Arş. Gör. Elif Selin DURAK

 

3

Şönt, ve Seri Uyarmalı Doğru Akım Makinasında hız ayarı ve w-M karakteristiği

Arş. Gör. Mustafa AYDEMİR

 

Sanal Deney Ortamı

Deneyler, sanal olarak Matlab/Simulink ortamında benzetim şeklinde yürütülecektir. Sonuçlar yine bu ortamda alınacaktır.

Sanal Ortamın Temini ve Kullanımı

Matlab/Simulink’in öğrenci versiyonu indirilebilir (Ancak bu noktada şunu belirtmeliyim öğrenci versiyonunda hangi kütüphaneleri ne ölçüde kullanabiliyorlar bilemiyorum).

Dersin teorik kısmını anlattığımız sanal sınıflarda offline olarak kayıt oluşturularak Matlab/Simulink ortamı öğrenciye tanıtılacaktır. Deneyler için yol gösterilecek, güç kaynağı, ölçüm blokları, grafik elde etme blokları vb. tanıtılacaktır. 

Deney Açıklaması ve Simülasyonun Nasıl Yapılacağı

  • 3 Fazlı ASM’lerin Besleme Gerilimi Genliği ve Frekansına Hız ve Moment Cevabı

Bu çalışmada besleme gerilimi genliğinin ve frekansının motor hızına etkileri incelenecektir. Asenkron motor ilk olarak nominal gerilimde çalıştırılacaktır. Bu durumda motorun hızı, akımları ve ürettiği moment zamana bağlı olarak grafiğe dökülecektir.  Ayrıca w-M grafiği de elde edilecektir ( XY Graph kullanılabilir).

İkinci çalışma olarak besleme geriliminin genliği azaltılmış iken aynı grafikler elde edilecektir. İlk duruma göre hız, akım, moment ve w-M ilişkisi nasıl değişmiştir? Yorumlayınız.

Üçüncü çalışma olarak gerilim ve frekansı önce artırılıp sonra azaltılarak aynı grafikler elde edilecektir (Frekansın artışı ve azalışında ayrı ayrı grafikler elde edilecektir).

Son çalışma olarak da besleme gerilimi nominal değerinin %20 altında olacak ve V/f = 4,4 şartını sağlayacak şekilde frekansı seçerek istenen genlik ve frekansta gerilimi motora uygulayınız,  grafikleri elde ediniz ve yorumlayınız.

  • 3 Fazlı Asenkron Motorun Devre parametrelerinin Elde Edilmesi

Kilitli rotor ve boşta çalışma deneyleri yapılarak makinanın rotor-stator ve uyarma devresi büyüklükleri elde edilebilir. Derste bu konu anlatılmış olup deneyin yapılışını notlara bakarak hatırlayabilirsiniz.

NOT: Matlab/Simülink üzerinde asenkron makinanın rotorunu kilitlemek için “Mechanical Input” girişi “hız(speed)” olarak ayarlanacak ve bu girişe sabit olarak sıfır değeri girilecektir. Böylece rotor kilitlenmiş gibi davranacaktır.

  • Şönt, ve Seri Uyarmalı Doğru Akım Makinasında hız ayarı ve w-M karakteristiği

İlk olarak uyarma (alan, stator) akımının makinanın hızına etkisi irdelenecektir. Uyarma akımını değiştirmek için stator sargısına seri direnç bağlayıp değerini artırmak veya azaltmak gerekir.

Şönt ve seri makine için uyarma akımının hıza olan etkisini irdeleyiniz. Makinanın hızı ve uyarma akımı ayrı ayrı zamana göre grafiğe dökülecek ve yorumlanacaktır.

İkinci çalışma olarak da seri ve şönt makinanın hız-moment karakteristiği elde edilecektir. (XY graph kullanılarak hız ve moment birbirine göre çizdirilebilir.) Bu amaçla makinanın moment girişine rampa işareti uygulayabilirsiniz. İki motorun W-M karakteristiğini karşılaştırınız ve yorumlayınız.

 

Deney Raporunun Hazırlanması

Bir üst madde de istenenler verilmiştir. Bu isterlere bağlı olarak öğrencilerin rapor hazırlaması beklenmektedir.

 

Deney Raporunun Teslimi

Deney raporları aşağıda verilen Rapor Teslim arayüzü ile yapılacaktır.


 

 
 

Maksimum dosya boyutu 5 MB dır. Dosya büyüklüğü ve internet hızınıza bağlı olarak dosya yükleme işlemi zaman alabilir. 

 

 

 


 


 

 

 

Fotograflar