Page 20 - E-Tez Bülteni Eylül 2025, SAYI 3

DOKTORA TEZİ
İnşaat Mühendisliği Anabilim Dalı

Mikrobiyolojik Yöntemlerle İyileştirilen Kumlu Zeminlerin Dinamik
Ve Mühendislik Özelliklerinin Deneysel Yöntemlerle Belirlenmesi

Zehra ERTOSUN KARABULUT
Tez Danışmanı: Prof. Dr. Sabriye Banu İKİZLER
Tez Özeti

Bu tez çalışmasında, Mikrobiyal Kaynaklı Kalsiyum Karbonat Çökelimi (MICP) yönteminin mühendislik uygulamalarındaki etkinliğini
artırmaya yönelik kapsamlı bir araştırma gerçekleştirilmiştir. Çalışma kapsamında, üç farklı kum türünün fiziksel özellikleri analiz
edilmiş; ardından Sporosarcina pasteurii bakteri suşu aktif hale getirilerek, zeminlere bakteri solüsyonu şeklinde uygulanmıştır.
Zemin iyileştirme sürecinin etkinliğini değerlendirmek amacıyla serbest basınç dayanımı, direkt kesme kutusu deneyleri, kalsiyum
karbonat yüzdesi tayini, rezonant kolon deneyleri ile SEM ve EDX analizleri gerçekleştirilmiştir. İyileştirme sürecinde, tane boyutu
dağılımı, rölatif sıkılık, iyileştirme süresi, solüsyondaki kalsiyum klorür ve üre molariteleri, akış hızı, bakteri yoğunluğu ve farklı
kimyasal bileşimlerin etkileri incelenmiştir. Rezonant kolon deneyleri ile MICP uygulaması sonrası zeminlerin dinamik özellikleri
belirlenmiş; SEM ve EDX analizleri ile de kalsit çökelimi, yüzey morfolojisi ve mineral yapısı detaylı olarak ortaya konulmuştur.
Araştırma sonuçları, MICP uygulaması sonucunda, üç farklı kum tipinde hem statik hem de dinamik zemin parametrelerinde
anlamlı iyileşmeler gözlemlenmiştir. Bu bulgular, mikrobiyolojik iyileştirmenin zeminlerin mühendislik performansını artırmada etkili ve
çevre dostu bir yöntem olabileceğini göstermektedir.

Anahtar kelimeler: MICP, Kalsit çökelimi, Serbest basınç deneyi, Rezonant kolon deneyi