Page 24 - E-Tez Bülteni Eylül 2025, SAYI 3

YÜKSEK LİSANS TEZİ
Jeofizik Mühendisliği Anabilim Dalı

Orta Anadolu Bölgesi Kabuk Yapısının Yer ve Hava
Gravite Verileri ile Belirlenmesi
Mert KAYA
Tez Danışmanı: Doç. Dr. Murat ÖZKAPTAN
Tez Özeti

Bu tez kapsamında, Orta Anadolu Bölgesi’nin kabuk yapısının ve kabuk kalınlığının belirlenmesine yönelik hava ve yer gravite
verileri birlikte kullanılmıştır. Çalışmanın temel amacı, bölgenin yer altı yapısının tezde kullanılan gravite verileriyle modellenmesi ve
elde edilen sonuçların mevcut jeofizik ve jeolojik verilerle ilişkilendirilmesidir. Bu sebeple Türkiye Cumhuriyeti Harita Genel
Müdürlüğü ve diğer uluslararası veri tabanlarından elde edilen gravite verilerinin Oasis Montaj veri işleme programı kullanılarak
analizi yapılmıştır. Veri işlem sürecinde alınan gravite ölçümlerine çeşitli jeofizik düzeltmeler (serbest hava düzeltmesi, Bouguer
düzeltmesi, Topografik düzeltme vb.) uygulanmış olup, bölgesel ve yerel sayısal yükseklik model haritaları (DEM) kullanılarak çeşitli
filtreleme teknikleri uygulanmıştır. Bütün bu işlemler Oasis Montaj Programında yapılmıştır. Filtreleme işlemleri sonucunda elde
edilen gravite anomali haritaları, çalışma bölgesindeki yoğunluk farklarına göre oluşan yeraltı yapılarının modellenmesine olanak
sağlamıştır. Bu Anomaliler CRUST 1.0 kabuk modeli ve bölgede yapılan diğer jeofizik çalışmalarla karşılaştırılarak bölgesel
anlamda kabuk kalınlığı değişimleri ve kabuk yapısı yorumlanmıştır. Çalışma bölgesinde minimum 27 km, maksimum 42 km’lik bir
kabuk kalınlığı ve 1-3 km arasında değişen sediman kalınlığı hesaplanmıştır. Bu tez çalışması ileride yapılacak jeofizik araştırmalara
da temel oluşturmayı amaçlamaktadır.
Anahtar kelimeler: Gravite, Kabuk Modelleme, Kabuk Kalınlığı, Orta Anadolu, Türkiye